“Müflis tüccar, eski defterleri karıştırırmış.”

Vergi gelirleri bütçe öngörülerinin gerisinde kalınca, Maliye de eski defterleri karıştırmaya başladı.

Ücret gelirlerini mercek altına alan Maliye, 2016, 2017 ve 2018 yıllarında birden fazla işverenden ücret geliri elde edip yasal sınırı aşmasına rağmen beyanname vermeyenleri, uyumlu mükellef projesi kapsamında beyana davet ediyor.

İŞİN ESASI

Gelir Vergisi Kanunu’nun 86. maddesine göre, tek işverenden alınmış ve kesinti yoluyla vergilendirilmiş ücretlerin tutarı ne olursa olsun beyan edilmesi gerekmiyor. Zira aynı işverenden alınan ücretler yıl içerisinde yüzde 15’ten başlayan Gelir Vergisi tarifesine göre, artan oranlı olarak vergilendiriliyor.

Yıl içinde aynı anda ya da iş değiştirme nedeniyle birden fazla işverenden ücret alınması halinde ise birden sonraki işverenden alınan ücret toplamı, Gelir Vergisi tarifesinin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı aşmıyorsa yine beyan edilmesi gerekmiyor. Bu tutarlar, 2016 ve 2017 yılları için 30 bin, 2018 yılı için 34 bin lira.

Birden sonraki işverenden alınan ücret toplamının bu tutarları aşması halinde ise birinci işverenden alınan ücret de dahil olmak üzere tamamının beyan edilmesi gerekiyor. Birinci işverenden alınan ücretin hangisi olacağı, ücretli tarafından serbestçe belirlenebiliyor.

Ancak bu konuda gerekli kamuoyu bilgilendirmesi yapılıp, farkındalık yaratılmadığından birçok kişi beyanname vermesi gerektiğinin farkında değil.

Sonuç itibarıyla yasa gereği, birden sonraki işverenden alınan ücret toplamının yasada belirtilen tutarları aşması halinde, birinci işverenden alınan ücret de dahil olmak üzere tamamının beyan edilmesi gerekiyordu.

NEDEN BUGÜN?

Bunun bir nedeni, başlangıçta da belirttiğim gibi bütçe hedeflerinin tutmaması. İkincisiyle ilgili kesin bir bilgi yok, ancak bir tahminim var.

Bilindiği üzere ücretlerden kesilen vergiler işveren tarafından muhtasar beyanname ile beyan ediliyor. Ödenen ücret ve kesilen verginin hangi ücretliye ait olduğu verilen beyannameden tespit edilemediğinden, Maliye’nin beyannamelere göre bir tespit yapabilmesi mümkün değil.

Çalışanların sigorta primine esas kazanç tutarları ve çalışma süreleri ile çalıştıkları işyeri bilgileri ise aylık prim ve hizmet belgesi ile SGK’ya bildiriliyor. Bu bilgiler aynı zamanda çalışanın hizmet cetveline yansıtıldığından, çalışanın yıl içinde iş değiştirip değiştirmediği, birden fazla işverenden ücret geliri elde edip etmediği tespit edilebiliyor.

Yasa gereği, birden sonraki işverenden alınan ücret toplamının yasada belirtilen tutarı aşması halinde, birinci işverenden alınan ücret de dahil olmak üzere tamamının beyan edilmesi gerekiyordu. Burada tartışılacak bir durum yok.

Ancak birçoğu şu anda emekli ya da işsiz olan bu kişiler için hemen düğmeye basmak yerine önce bir farkındalık yaratıp, bundan sonrası için beyan etmeyenlerin takibe alınması daha doğru olmaz mıydı? Tahsil edilemeyen bunca vergi alacağı varken, tek geliri ücreti olup, onu da harcamış olanların ücret geliri üzerinden geriye dönük vergi alınması, “Her şey bitti, sıra sineğin yağına mı geldi?” dedirtiyor.

Sezgin Özcan, Sözcü Gazetesi

Source: Muhasebe Haberleri