18 Mayıs 2018 tarihli ve 30425 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına ilişkin 7143 Sayılı Kanun vergi borcu yapılandırmalarına yönelik önemli düzenlenmelerle birlikte daha önce de birkaç kez uygulanan “Varlık Barışı” uygulamasını tekrar düzenlemiştir. Ayrıca, buna ilişkin düzenlemelerini 10’uncu maddesinin 13’üncü fıkrasında açıklamıştır.

Söz konusu varlık barışı uygulamasına ilişkin iki ayrı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile iki ayrı kez süre uzatımı oldu. Buna göre konunun tam anlaşılabilmesi için bu yazımızda bahsi geçen süre uzatımlarının hangi konularda ve ne zamana kadar uygulanacağını değerlendireceğiz.

1- Yurt Dışı Varlıkların (Para, Döviz, Altın Menkul Kıymet ve Diğer Sermaye Piyasası Araçlarının) Beyanı ve Türkiye’ye Getirilme Sürelerindeki Uzama

Bu varlıklara ilişkin varlık barışı uygulamasının yasada belirtilen son başvuru tarihi 405 no.lu Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile 6 ay uzatılmıştı. Diğer bir deyişle, 30/11/2018 tarihli ve 30611 sayılı Mükerrer Resmi Gazete’de yayımlanan 30/11/2018 tarihli ve 405 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 11/5/2018 tarihli ve 7143 sayılı Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun’un 10’uncu maddesinin on üçüncü fıkrasının (a), (b), (c) ve (e) bentlerinde yer alan süreler, bitim tarihlerinden itibaren 6 ay uzatılmıştı.

Gelir İdaresi Başkanlığı web sayfasında yapılan açıklamada da belirtildiği üzere 7143 sayılı Kanun’un 10’uncu maddesinin 13’üncü fıkrası kapsamında, gerçek ve tüzel kişilerin yurt dışında bulunan para, döviz, altın, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının yurda getirilerek milli ekonomiye kazandırılması ile yurt içinde bulunan ancak gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin kanuni defter kayıtlarında yer almayan para, döviz, altın, menkul kıymetler, diğer sermaye piyasası araçları ve taşınmazların kanuni defter kayıtlarına alınabilmesine ilişkin bildirim, beyan ve ödeme sürelerinin bitim tarihlerinden itibaren 6 ay uzatılması sağlandı.*

Bu kapsamda uzatılan süreler aşağıdaki iki ana konuyu kapsıyor.

  • Yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının beyanı ve yurda getirilme süreleri ile üzerinden hesaplanacak % 2 verginin ödenme süreleri, ​
  • Gelir veya Kurumlar Vergisi mükelleflerince sahip olunan ve Türkiye’de bulunan ancak kanuni defter kayıtlarında yer almayan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazların beyan ve beyan edilen varlıklar üzerinden hesaplanacak % 2 oranındaki verginin ödeme süresi.

Dolayısıyla yurt dışındaki varlıkların yanı sıra gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri için Türkiye’de olup yasal kayıtlarda olmayan varlıkların da beyanı mümkün.

Aşağıdaki tabloda özetle hangi varlık barışı kapsamına ilişkin sürelerin uzadığı ve bu sürelerin ne zaman bittiği yer alıyor.

Süre Uzatımı Kapsamı

(Dayanak 7143/10 uncu Mad. 13.Fıkra)

405 Sayılı CB Kararnamesi ile Uzatılan Süre
a) Yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarını, bu fıkradaki hükümler çerçevesinde, 30/11/2018 tarihine kadar Türkiye’deki banka veya aracı kuruma bildiren gerçek ve tüzel kişiler, söz konusu varlıkları serbestçe tasarruf edebilirler.

 

31 Mayıs 2019
b) Banka ve aracı kurumlar, kendilerine bildirilen varlıklara ilişkin olarak %2 oranında hesapladıkları vergiyi, 31/12/2018 tarihine kadar vergi sorumlusu sıfatıyla bir beyanname ile bağlı bulunduğu vergi dairesine beyan eder ve aynı sürede öderler.

 

30 Haziran 2019 (30 Haziran Pazar gününe rastladığı için son tarih 1 Temmuz 2019
c) (a) bendi kapsamına giren varlıklar, yurt dışında bulunan banka veya finansal kurumlardan kullanılan ve bu fıkranın yürürlük tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı olan kredilerin en geç 30/11/2018 tarihine kadar kapatılmasında kullanılabilir. Bu takdirde, defter kayıtlarından düşülmesi kaydıyla, borcun ödenmesinde kullanılan varlıklar için Türkiye’ye getirilme şartı aranmaksızın bu fıkra hükümlerinden yararlanılır.

 

31 Mayıs 2019
e) Gelir veya Kurumlar Vergisi mükelleflerince sahip olunan ve Türkiye’de bulunan ancak kanuni defter kayıtlarında yer almayan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazlar, 30/11/2018 tarihine kadar vergi dairelerine beyan edilir.

 

  • Beyan edilen söz konusu varlıklar, 30/11/2018 tarihine kadar, dönem kazancının tespitinde dikkate alınmaksızın kanuni defterlere kaydedilebilir. Bu takdirde, söz konusu varlıklar vergiye tabi kazancın ve kurumlar için dağıtılabilir kazancın tespitinde dikkate alınmaksızın işletmeden çekilebilir.

 

  • Vergi dairelerine beyan edilen varlıkların değeri üzerinden %2 oranında vergi tarh edilir ve bu vergi, 31/12/2018 tarihine kadar ödenir.

 

31 Mayıs 2019

 

 

 

 

31 Mayıs 2019

 

 

 

30 Haziran 2019 (30 Haziran Pazar gününe rastladığı için son tarih 1 Temmuz 2019

 

2- Yurt Dışında Elde Edilen; İştirak Hissesi Satışı Kazancı, İştirak Kazancı, Yurtdışı İşyeri ve Daimi Temsilcilik Kazançları ile Yurtdışındaki Şirketlerin Tasfiyesinden Doğan Kazançların Beyanı ve Türkiye’ye Transferine İlişkin Uzayan Süreler

7143 Sayılı kanunun 10’uncu maddesinin 13 üncü fıkrasının (h) bendine göre aşağıda belirtilen ve tam mükellefiyete tabi gerçek kişiler ile kurumların, yurtdışında elde edilen; iştirak hissesi satışı kazancı, iştirak kazancı, yurtdışı işyeri ve daimi temsilcilik kazançları ile yurt dışındaki şirketlerin tasfiyesinden doğan kazançları Türkiye’ye getirilme şartıyla ile istisna edilmişti.  Ancak 7143 Sayılı Kanunun 10/13-h maddesindeki bu süreler bitiminden itibaren 48 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile  sürelerin bitim tarihinden itibaren 6 ay uzatılmıştı.

Buna göre “Tam Mükellef Gerçek Kişi ve Kurumlara” ait olup yurtdışında elde edilen kazançlara ilişkin gelir ve kurumlar vergisi istisnasından yararlanabilmek için söz konusu kazançları elde etme ve Türkiye’ye getirme süreleri aşağıdaki gibidir.

 

GV ve KV’den İstisna Edilen Kazancın Konusu

 

Elde Etme Tarihi

 

Türkiye’ye En Son Transfer Etme Tarihi

 

Md.10/13-h/1-aa

Kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan kurumlara ilişkin iştirak hisselerinin satışından doğan kazançları,

 

 

30 Nisan 2019

30 Haziran 2019 (30 Haziran Pazar gününe rastladığı için son tarih 1 Temmuz 2019
Md.10/13-h/1-bb

Kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan kurumlardan elde ettikleri iştirak kazançları,

 

 

30 Nisan 2019

30 Haziran 2019 (30 Haziran Pazar gününe rastladığı için son tarih 1 Temmuz 2019
Md.10/13-h/1-cc

Yurt dışında bulunan iş yeri ve daimi temsilcileri aracılığıyla elde ettikleri ticari kazançları,

 

 

30 Nisan 2019

30 Haziran 2019 (30 Haziran Pazar gününe rastladığı için son tarih 1 Temmuz 2019
Md.10/13-h/2

Kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan kurumların tasfiyesinden doğan kazançları

 

 

N/A

30 Haziran 2019 (30 Haziran Pazar gününe rastladığı için son tarih 1 Temmuz 2019


Sorumlu Vergicilik Bakışıyla;

7143 Sayılı Kanun ile getirilen varlık barışı uygulamasından halen daha yararlanmak mümkün. Yazımızda iki başlık altında hangi konuların halen daha başvurulabilir ve bu haktan yararlanılabilir olduğunu belirttik. Yurt dışı iştirakler ile ilgili olan kazançların 30 Nisan 2019 tarihine kadar elde edilmiş olması gerekirken; tasfiye kazançlarında böyle bir zorunluluk yok. Ayrıca yurt dışındaki ve gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri için Türkiye’de olup yasal kayıtlarda olmayan para, döviz, altın, menkul kıymetler ile sermaye piyasası araçlarını** 31 Mayıs 2018 tarihine kadar beyan ederek, % 2 oranında hesaplanan vergileri de 1 Temmuz 2019 tarihine kadar ödemek şartıyla varlık barışı imkanından yararlanmak halen mümkün. Bu nedenle son günlerine geldiğimiz bu fırsattan yararlanma konusunun tekrar değerlendirilmesi uygun olacaktır. ​

405 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı 

** Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri için ayrıca taşınmazlar

Timur Çakmak, KPMG

Source: Muhasebe Haberleri